Here naverokê

Zimanê aymara

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
(Ji Aymara hat beralîkirin)
Aymara
Aymar aru
Welatên lê tê axaftin Bolîvya
Perû
Şîle
Arjentîn
Axiverên zimanê zikmakî 2,2 milyon kes
Malbata zimanî Aymara
  • Aymara
Şiklê kevn
Sîstema nivîsê Latînî
Rewşa fermî
Welatên lê zimanê fermî ye Bolîvya
Perû
Sazkerên zimên
Kodên zimanî
ISO 639-1 ay
ISO 639-2 aym
ISO 639-3 aym

Firehbûna zimanê aymara

Aymara yan jî aymarayî (bi aymara: Aymar aru) yek ji zimanên malbata zimanî ya aymarayî ye. Zimanê gelê aymara ye û nemaze li çiyayên Andê yên Bolîvyayê tê xeberdan.

Du zaraveyên sereke[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Du zaraveyên sereke hene ku li gorî SIL International (Ethnologue) wek du zimanên cuda tên hesibandin:

  1. Aymaraya navendî, bi koda zimanî ayr, li Bolîvya, Perû, Şîle û Arjentînê.[1]
  2. Aymaraya başûrî, bi koda zimanî ayc, li Perûyê (Titikaka).[2]

Ferhengoka aymarayî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Hejmar[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • maya, yek
  • paya, du
  • kimsa, sê
  • pusi, çar
  • phisqha, pênc
  • suxta, şeş
  • paqallqu, heft
  • kimsaqallqu, hest
  • llatunka, neh
  • tunk, deh
  • patunka, 20
  • kemsatunka, 30
  • pusitunka, 40
  • phisqhatunka, 50
  • suxtatunka payani, 62
  • llatunka llatunkani, 99
  • pataka, 100
  • papataka, 200
  • waranka, 1000
  • llatunkapatanka llatunktunka llatunkani waranqa, 999.000[3]

Hin peyvên din[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • chacha, mirov, mêr
  • warmi, jin
  • tayka, dayik
  • awki, bav
  • jilata, bira
  • kullaka, xwîşk
  • tunku, gilgil
  • panqara , kulîlk
  • mallki, rehek
  • jamach’i, çûk
  • phisi, pisik
  • anu, kûçik
  • p’iqi, serî
  • lampara
  • kayu, ling
  • warawara, stêrk
  • quqa, dar
  • phaxsi, heyv
  • inti, roj
  • ch’ika uma, ava şîrîn
  • kunka, qirix
  • tiyi, mixare
  • pichañ, gezik
  • challwa, masî
  • achakaja, alfabe
  • lluqu, dil
  • laka ch’aka, diran
  • janq'u, spî
  • ch'iyara, reş
  • ch'uxña, kesk

Alfabeya aymarayî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

A Ä Ch Ch' Chh I Ï J K K' Kh L Ll M N Ñ P P' Ph Q Q' Qh R S T T' Th U Ü W X Y
a ä ch ch' chh i ï j k k' kh l ll m n ñ p p' ph q q' qh r s t t' th u ü w x y

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ Eberhard, David M., Gary F. Simons, and Charles D. Fennig (eds.). 2024. Ethnologue: Languages of the World. Twenty-seventh edition. Dallas, Texas: SIL International.
  2. ^ Eberhard, David M., Gary F. Simons, and Charles D. Fennig (eds.). 2024. Ethnologue: Languages of the World. Twenty-seventh edition. Dallas, Texas: SIL International.
  3. ^ Carvajal, Juan, Arturo Hernández & Nelly Ramos (2001). Diccionario ilustrado: aymara-español-inglés. Maitén Editores, Temuco.